Επιστροφή στον σχολείο μετά τον εγκλεισμό: Πώς θα βοηθήσω το παιδί μου για την ομαλή προσαρμογή του στο νηπιαγωγείο;
Αγαπητοί γονείς,
Η επάνοδος των παιδιών στον σχολικό χώρο την εποχή της πανδημίας είναι σημαντική όχι μόνο για την μάθησή τους αλλά και την ψυχική τους υγεία. Δεν πρέπει να αναμένουμε όμως ότι η αντιμετώπιση θα είναι η ίδια για όλα τα παιδιά. Αντίθετα, θα πρέπει να αποδεχτούμε ότι για κάποια παιδιά η επιστροφή θα είναι πιο εύκολη ενώ για άλλα παιδιά θα αποτελεί μια νέα πρόκληση. Όπως και με τους ενήλικες, τα παιδιά αναγκάστηκαν να προσαρμοστούν σε μία νέα πραγματικότητα. Για τα μικρά παιδιά ήταν ιδανικό το γεγονός ότι έμειναν στο σπίτι με την οικογένειά τους, μία κατάσταση την οποία δεν βίωναν εύκολα το προηγούμενο διάστημα. Για τα παιδιά με προϋπάρχουσες δυσκολίες, ιδιαίτερα στην επικοινωνία και στην κοινωνική αλληλεπίδραση, η απομάκρυνση από το νηπιαγωγείο πιθανό να οδήγησε σε «βολέματα» και υποτροπές.Πολλά από αυτά, μάλιστα, ενδέχεται να εμφανίσουν προβλήματα σωματοποίησης προκειμένου να αποφύγουν να κάνουν αυτό που τα δυσκολεύει.
Ποιος ο ρόλος των γονέων λοιπόν στην προετοιμασία των παιδιών για την επιστροφή τους στο νηπιαγωγείο;
Στόχος 1: Υιοθέτηση νέου προγράμματος
Όσο κι αν προσπαθήσαμε οι γονείς να διατηρήσουμε ένα σταθερό πρόγραμμα της ημέρας κατά την περίοδο του εγκλεισμού, οι ρυθμοί των παιδιών διαφοροποιήθηκαν και έγιναν πιο χαλαροί. Είναι πολύ σημαντικό λοιπόν, να ορίσουμε εκ νέου το πρόγραμμα της ημέρας, από το πρωινό ξύπνημα και γεύματα μέχρι την ώρα του παιχνιδιού, της χαλάρωσης και βραδινού ύπνου. Αυτό θα γίνει με αργούς και σταδιακούς ρυθμούς, ώστε το παιδί να προσαρμοστεί σε μία «χρονική τάξη» πριν πάει στο νηπιαγωγείο. Επομένως ο πρώτος στόχος για τη επιστροφή στο νηπιαγωγείο είναι να έχουμε πρόγραμμα στον ύπνο και το φαγητό. Όσον αφορά στους γονείς των παιδιών με δυσκολίες δεν πρέπει να επαναπαυτούν. Θα πρέπει να είναι κάθετοι ως προς την συνέχιση της προσπάθειας για την αντιμετώπιση του προβλήματος, η οποία «πάγωσε» κατά την περίοδο της καραντίνας, «βολεύοντας» ουσιαστικά αυτά τα παιδιά.
Στόχος 2: Συζήτηση με το παιδί για τα θετικά του να επιστρέψει στο νηπιαγωγείο
Ακούστε τα συναισθήματα που έχει το παιδί όσον αφορά την επιστροφή του στο σχολείο. Μην αποφύγετε να συζητήσετε τις ανησυχίες και τους φόβους του και να απαντήσετε με ειλικρίνεια τα ερωτήματα του. Ο φόβος είναι ένα φυσιολογικό συναίσθημα το οποίο δεν χρειάζεται να αποφεύγουμε. Συζητήστε με το παιδί τα ευχάριστα της επιστροφής του στο νηπιαγωγείο, όπως ότι θα δει τους φίλους του, την δασκάλα του, θα κάνει δραστηριότητες που τον ευχαριστούν, θα μάθει νέα πράγματα και άλλα τα οποία θα του κινήσουν το ενδιαφέρον και θα του προκαλέσουν ευχάριστα συναισθήματα για την επιστροφή στο νηπιαγωγείο.
Στόχος 3: Προετοιμαστείτε μαζί με το παιδί σας για την επιστροφή στο νηπιαγωγείο
Τα παιδιά χαίρονται ιδιαίτερα τις κοινές δραστηριότητες με τους μεγάλους. Προετοιμαστείτε λοιπόν μαζί για την επιστροφή στο νηπιαγωγείο. Κάντε μαζί μια αλλαγή στο δωμάτιο του παιδιού, διαλέξτε με το παιδί τα ρούχα που θα φορέσει την πρώτη ημέρα, αλλά και τα υλικά ‘προστασίας’ που θα έχει πάντα μέσα στην τσαντούλα του. Μπορείτε να κολλήσετε αυτοκόλλητα πάνω στα υλικά προστασίας (αντισηπτικό, αντισηπτικά χαρτομάντηλα κτλ) ώστε να τα κάνετε πιο χαρούμενα και προσιτά στο παιδί. Επίσης, είναι καλή ιδέα να ‘παίξετε’ με αυτά τα υλικά, δηλαδή να τα δώσετε και στους αγαπημένους ήρωες των παιδιών για προστασία. Έτσι θα του κινήσετε το ενδιαφέρον και τον ενθουσιασμό για πιο ομαλή προσαρμογή στο νηπιαγωγείο.
Στόχος 4: Εξηγήστε στο παιδί με απλή γλώσσα γιατί η δική του προστασία αλλά και των άλλων είναι σημαντική
Από τις έρευνες γνωρίζουμε ότι οι άνθρωποι ακολουθούν κάποιον κανόνα περισσότερο όταν έχουν κατανοήσει την χρησιμότητά του. Όταν λοιπόν γνωρίζει το παιδί μας τους λόγους για τους οποίους πρέπει να κάνει ή να μην κάνει κάτι, του είναι πολύ πιο εύκολο να αποδεχτεί και να προσαρμοστεί στη νέα κατάσταση. Η γλώσσα που χρησιμοποιούμε πρέπει να είναι πάντα προσαρμοσμένη στην ηλικία και αναπτυξιακό επίπεδο του παιδιού. Για να πετύχετε το παραπάνω θα σας βοηθήσει να δώσετε στο παιδί παραδείγματα που να είναι κοντά στην δική του πραγματικότητά. Γενικεύσεις του τύπου «είναι σωστό», «υπάρχει κίνδυνος» «να είσαι υπεύθυνος» δεν είναι από μόνες τους κοντά στην πραγματικότητα του παιδιού και το μόνο που μπορούν να πετύχουν είναι να αγχώσουν το παιδί. Δώστε στο παιδί απλά και περιγραφικά παραδείγματα. Όπως ο φίλος τους ή τα αδέρφια του φίλου του που μπορεί να έχουν κάποιο θέμα υγείας και να κινδυνεύουν. Άρα υπάρχουν πιθανότητες να γίνει και το ίδιο μεταδότης του ιού και να κινδυνέψει κάποιος άλλος εξ’ αιτίας του. Ρωτήστε το αν θα του άρεσε αυτό. Τα παραδείγματα αυτά θα το βοηθήσουν να κάνει «εικόνα» μία πιθανή πραγματικότητα. Κάτι λοιπόν που μπορώ να το «δω» και να το κατανοήσω είναι πολύ πιο πιθανό να το σεβαστώ, να το αποδεχτώ και να το εφαρμόσω. Είναι μία ευκαιρία να μάθουν τα παιδιά μας να λειτουργούν μέσα σε ένα σύνολο, να έχουν ενσυναίσθηση για τον συνάνθρωπό τους και να ξεφύγουν λίγο από τον εγωκεντρισμό τους.
Στόχος 5: Περιγράψτε την νέα συμπεριφορά
Εξηγήστε στο παιδί σας τι πρέπει να κάνει. Συνοψίστε δίνοντάς του σαφείς οδηγίες για το πως θα συμπεριφερθεί. Είναι σημαντικό να περιγράψετε ακριβώς το τι χρειάζεται να κάνει, δηλαδή να κρατάει τις αποστάσεις από άλλα παιδιά, να πλένει χέρια ακόμα και πώς να χρησιμοποιεί τις τουαλέτες του σχολείου. Για τα μικρότερα παιδιά, είναι βοηθητικό οι γονείς να ‘τεστάρουν’ αυτές τις συμπεριφορές στο σπίτι, ενισχύοντας το παιδί όταν τις διεκπεραιώνει σωστά.
Εξηγήστε τους ότι η κάθε οικογένεια μπορεί να έχει άλλες απόψεις ή να μην έχουν καταλάβει αυτά τα παιδιά τους λόγους των νέων κανόνων και ότι καλά θα κάνουν να τα αγνοήσουν κι όχι να τα μιμηθούν. Εάν αυτό συμβεί, το παιδί σας θα είναι προετοιμασμένο και θα αισθανθεί εμπιστοσύνη και σιγουριά να ακολουθήσει αυτά που του είπατε αφού εσείς «ξέρετε»!
Στόχος 6: Αποφύγετε τον πανικό και την υστερία
Ως γονείς οφείλουμε να είμαστε σοβαροί, μετρημένοι αλλά και ψύχραιμοι. Ας έχουμε κατά νου ότι υπάρχουν πιθανότητες, τα παιδιά, να μην ακολουθήσουν όσα τους πούμε. Όμως αν τα μαλώσουμε ή τα ακυρώσουμε τότε θα αισθανθούν απογοήτευση και ποτέ δεν θα μπούνε στο κόπο να τα κάνουν. Χρειάζεται να τα ενισχύσουμε. Δηλαδή να πούμε ότι «ίσως δεν το έκανες σωστά αυτή την φορά αλλά πιστεύω ότι σιγά-σιγά θα τα καταφέρεις». Αν δεν τα καταφέρετε αμέσως, κάντε υπομονή και μην το πάρετε προσωπικά ότι έχετε αποτύχει ως γονείς. Αυτή η πανδημία είναι μία πρόκληση να γίνουμε καλύτεροι γονείς και να δούμε τελικά τα νέα δεδομένα στη ζωή μας ως ευκαιρία για να «χτίσουμε» νέες δεξιότητες στα παιδιά μας.
Στόχος 7: Χαρείτε μαζί με το παιδί σας τις ανέμελες μέρες που απομένουν πριν την επιστροφή στην ρουτίνα!
Δρ Ιωάννα Κατσουνάρη
Εγγεγραμμένη Κλινική Ψυχολόγος
Damaris Health & Wellness Center
Κάσου 17, 1086, Λευκωσία
tel.99099619
E-mail: jkatsounari@yahoo.com/ Website: https://jkatsounari.wixsite.com/awareness